Sistema político

España é un Estado democrático, de dereito e de benestar, cunha economía de mercado.

España é un Estado cuxa forma política é unha monarquía parlamentaria. El sistema de goberno baséase na soberanía nacional, a división de poderes e un sistema parlamentario. É un sistema parlamentario polo papel central que ten o poder lexislativo ou Parlamento.

La soberanía nacional corresponde ao pobo español, é dicir, todos os cidadáns son titulares do poder público e del derivan os poderes lexislativo, executivo e xudicial.

Los cidadáns participan nos asuntos públicos a través dos representantes que se elixen en eleccións libres, universais, secretas e plurais. Os cidadáns tamén participan nos asuntos públicos de forma directa, nos casos previstos polas normas por exemplo: iniciativa lexislativa popular, ocupando cargos públicos, exercendo o dereito de pedimento, votando en referendo e participando en consultas, entre outras.

La división de poderes implica atribuír o exercicio das distintas formas do poder político - lexislativo, executivo e xudicial- a distintas institucións. Esta división non é absoluta, hai relacións, equilibrios e controis recíprocos entre as distintas institucións. Las distintas institucións en ocasións necesitan colaborar entre si, noutras actúan de forma independente ou controlan a outras institucións. Esta organización das institucións é moi importante; evita o abuso no exercicio do poder.

La Constitución Española de 1978 establece la organización institucional de España y encabeza nuestro sistema legal. Las demás normas legales la desarrollan. Es un gran logro de consenso y convivencia. Fue aprobada mediante referéndum por una amplia mayoría de votantes y electores.

Aquí se dibujan los principales trazos del sistema institucional que permite convivir y tomar decisiones:

• España es una democracia, un estado de derecho y un estado de bienestar. Tenemos una economía social de mercado.
• Os valores do noso modelo de convivencia son: a liberdade, xustiza, igualdade, solidariedade, pluralismo político, dignidade da persoa e o respecto os dereitos fundamentais e ás liberdades públicas.
• A Constitución protexe os dereitos fundamentais das persoas e establece uns principios para orientar as actuacións dos poderes públicos. Destácanse algúns trazos deste marco constitucional:
  • Derechos a la igualdad, no discriminación, libertad de ideología, religiosa, orientación sexual, expresión, enseñanza, reunión, manifestación, asociación, partidos político, sindicados, asociaciones empresariales y huelga.
  • Reserva un espazo para propiedade privada e liberdade de empresa.
  • Impulsa a participación de todos nos asuntos públicos a través de representantes e nalgúns casos de forma directa.
  • Presta atención á educación, sanidade, seguridade social. Refírese ao traballo e a vivenda. Considera aos consumidores, familias, maiores, novas e discapacitados. Valora a ciencia, cultura, patrimonio artístico e medio ambiente entre outros.
  • Especialmente nosa carta magna protexe a diversidade cultural como parte do patrimonio de todos.
  • O castelán é a lingua española oficial do Estado. As demais linguas españolas serán tamén oficiais nas respectivas Comunidades Autónomas de acordo con os seus Estatutos.
  • Os dereitos compleméntanse con deberes para todos, respectar a legalidade, os dereitos dos demais, contribuír aos gastos públicos e defender España.
• La soberanía corresponde al pueblo español, es decir, a todos los españoles, de él derivan los poderes del estado: legislativo, ejecutivo, judicial.
• Establece una monarquía parlamentaria y un sistema de gobierno basado en la representación parlamentaria. Ver el apartado Instituciones del Estado .
• Establece la unidad del estado y la autonomía de las Comunidades Autónomas (regiones)
• Territorialmente España é un dos estados máis descentralizados do mundo. Pódense diferenciar (Ver o apartado Comunidades Autónomas e Administraciones Locales ):
  • unhas institucións comúns para todo o territorio;
  • 17 Comunidades Autónomas (rexións) con amplos poderes,
  • dúas cidades autónomas e
  • Máis de 8.100 entes locais.

• España é membro da Unión Europea e participa neste proxecto económico e político. Como outros estados cedeu competencias económicas e políticas ás institucións europeas; comparte o seu exercicio con outros 27 Estados Membros e os seus cidadáns. Ver a apartado Unión Europea .
   

Ir á páxina da Moncloa